Ben je schoolverlater of heb jij zonet je studies afgewerkt? Bravo!

De eerste stap bestaat erin je in te schrijven bij een van de drie officiële instellingen voor arbeidsbemiddeling: Actiris, als jij in Brussel woont, VDAB als je in Vlaanderen woont of Forem als jij in Wallonië woont. Je kan je inschrijven via Internet of in een van de Jobhuizen.

Inschrijven kan vanaf 1 juli als je minder dan 18 jaar bent, en vanaf 1 augustus als je meer dan 18 jaar bent. Het is belangrijk om je zo snel mogelijk in te schrijven om te vermijden dat je tijd verliest en de datum van het einde van de beroepsinschakelingstijd (“wachttijd”) uitgesteld wordt.

Je bent jong en je wilt wat zakgeld om financieel je eigen boontjes te doppen… Goed idee! Maar vergeet niet dat je rechten hebt!

Voor je begint te werken moet je een “overeenkomst voor tewerkstelling van studenten” ondertekenen. Dit contract moet schriftelijk opgesteld zijn, voor bepaalde duur (maximumperiode: 12 maanden) en ondertekend door de werkgever en jezelf. De werkgever moet jou een kopij van dit contract overhandigen.

Het is belangrijk dat je dit contract goed leest voor je het ondertekent want je vindt er alle informatie in om je te verdedigen indien de werkgever het niet naleeft.

DAT MOET MIJN CONTRACT TE HEBBEN?

Daarom is het belangrijk dat je er het volgende in terugvindt:

• Jouw persoonlijke gegevens (identiteit) en die van de werkgever.
• De arbeidsperiodes: de begin- en einddatum, het aantal uren dat je werkt per dag of per week (jouw dienstregeling) en jouw pauzes.
• De aard van jouw functie en de bedrijfstak. Dit maakt het mogelijk om jouw statuut (werknemer – arbeider) te bepalen, om na te gaan tot welk paritair comité je behoort en zo jouw loon te bepalen (dat eveneens varieert in functie van jouw leeftijd).
• De plaats van uitvoering van jouw contract en de plaats waar je gehuisvest wordt door de werkgever – als dat het geval is.
• Jouw loon (de berekeningsbasis of -wijze) en de betalingsdatum ervan.
• …

Wanneer je begint te werken, moet je verplicht vragen naar het HR (Huishoudelijk reglement) van de onderneming. Als jouw contract het HR niet naleeft (bv. jij hebt recht op maaltijdcheques maar de werkgever heeft dit niet gezegd/geschreven in jouw contract), dan kan jij je dit recht opeisen, ook al heb je je contract al ondertekend. Dit informeert je ook over jouw rechten bij ziekte, de feestdagen, de inhaaldagen, het nachtwerk of contractbreuk vóór de einddatum. 

Als jij een werknemer buitenlandse student bent, is de arbeidsregeling een beetje anders.
De buitenlandse studenten die geen onderdaan zijn van een Lidstaat van de Europese Economische Ruimte (behalve Zwitserland), en die toelating hebben om in België te verblijven, hebben een arbeidskaart C nodig om legaal te mogen werken. Daarentegen heeft een buitenlandse student uit een land van de Europese Economische Ruimte of Zwitserland dezelfde rechten en verplichtingen als een Belgische student, zelfs al leeft of studeert hij/zij buiten België.

WAT ZIJN DE REGELS?

Ken jij de regel 50 dagen/jaar - en meer in bepaalde sectoren? Vanaf januari 2017 geldt die niet meer! Eén enkele regel voor iedereen: die van 475 uur per jaar.

Vanaf 1 januari 2017 kunnen jobstudenten die minstens 15 jaar zijn 475 arbeidsuren presteren aan verminderde sociale bijdragen (2,71% in plaats van de 13,07% voor de werknemers die geen student zijn).

Deze verandering maakt het mogelijk om niet meer “een dag te verliezen” wanneer je minder dan 7u per dag werkt. Vanaf nu geldt: 1 gepresteerd uur = 1u minder op de jaarlijkse teller van 475u.

Hoe kan je je uren controleren? Niets is zo eenvoudig: ga naar www.studentatwork.be of naar de app student@work - 50days.

BEURZEN EN FINANCIËLE ONDERSTEUNING

Elk jaar geven de Franse en Vlaamse Gemeenschap studiebeurzen. Het verlenen van deze financiële steun is een communautaire bevoegdheid - dus beheerd door een van beide Gemeenschappen naargelang de taal van het onderwijs.

Het Vlaamse onderwijs verleent beurzen vanaf het kleuteronderwijs tot het hoger en universitair onderwijs. Informatie en formulieren op: www.onderwijs.vlaanderen.be.

In de Franse Gemeenschap kan je vanaf het middelbaar onderwijs een beurs ontvangen. Hiervoor moet je een formulier vullen - te vinden op www.allocations-etudes.cfwb.be. Dit formulier moet ingevuld en opgestuurd worden voor 31 oktober van het schooljaar. Hetzelfde geldt voor het hoger onderwijs. Hiervoor is de termijn echter langer: het formulier kan (per e-mail of per aangetekende zending) tot 15 december van het academiejaar verzonden worden.

Noteer: elke school - lager, middelbaar en hoger (hogeschool en universiteit) beschikt over een eigen sociale dienst. Daar kan je een aanvraag tot financiële ondersteuning bespreken. Elke school heeft haar eigen manier van werken en subsidies. Jij zal dus zelf informatie moeten inwinnen. Maar jij kan steeds een beroep doen op onze hulp als je begeleiding nodig hebt.

Vergeet tot slot niet dat je je tot het OCMW kan wenden als deze ondersteuning onvoldoende is. Let op! Zodra jij je eerste verzoek tot opening van recht in de gemeente waar je woont indient, zal deze gemeente jouw dossier tijdens heel jouw schoolloopbaan beheren, behalve tijdens periodes van stopzetting.

CONFLICT MET DE WERKGEVER

Werd jouw loon niet correct betaald? Werd je contract zonder reden verbroken? Leeft je werkgever jouw rechten niet na?

Aarzel niet om naar ons kantoor te komen of om ons per mail te contacteren om het probleem op te lossen.

Je kan eveneens hulp vragen aan een vakbondsvertegenwoordiger binnen de onderneming, als er een is.

LEERJONGEREN

Als leerling(e) is het moeilijk om alles te snappen en je rechten te verdedigen. Er bestaan heel wat verschillende soorten scholingen en stages. Al naargelang het soort opleiding dat jij volgt (alternerend leren) verschilt jouw contract of overeenkomst en ben je beter of minder beschermd. Het is niet omdat jij leerling(e) bent dat je niet beschouwd kan worden als een werknemer in de onderneming waar jij 3 tot 4 dagen per week werkt!

Volgens ons draag jij bij aan het produceren van rijkdom en moet je dus correct beloond en beschermd worden tegen een hele reeks risico’s (ongeval, ziekte, werkloosheid,…). Voor het opleidende deel is het volgens ons van uiterst belang dat de school of het opleidingscentrum een algemene kwalitatieve scholing levert waar je op kan terugvallen als de beroepsopleiding in de onderneming je niet direct naar een job leidt.

De opleiding die jouw werkgever biedt, moet gecontroleerd worden en bepaalde doelstellingen behalen met het oog op jouw diploma.

Geen sprake van dat jij als goedkope arbeidskracht ingezet wordt!